SENSÖRLER
Bu yazımızda temel olarak sensör nedir ve sensör nasıl çalışır konularına değineceğiz. İlk olarak sensör ne demek ona bakalım. Sonrasında ise sensör seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalara göz atalım.
Sensör Nedir, Ne Anlama Gelir?
Sensör, fiziksel ortamdan gelen bazı türdeki girdileri algılayan ve yanıt veren bir aygıttır. Belirli girdi, hafif, ısı, hareket, nem, basınç veya çok sayıda diğer çevresel olgudan herhangi biri olabilir. Çıktı genellikle, sensör konumunda insan tarafından okunabilir gösterime dönüştürülen, okuma veya daha ileri işlem için bir ağ üzerinden elektronik olarak iletilen bir sinyaldir. Yani sensörler, fiziksel bir etkiyi algılayarak ve ölçerek onu elektriksel sinyale çeviren aygıtlardır. Bu elektriksel sinyal, bir mikroişlemci ile kontrol edilebilir ve farklı işlemlerde kullanılabilir. Sensörler, parmak izi kullanılarak telefon kilidi açma, belirlenen bir sıcaklığın altına inildiğinde kombilerin çalışması, hareketi algılayıp açılan kapılar gibi günlük hayatımızda çok sıkça kullanılmaktadır. Sensörün Türkçe’de karşılığı algılayıcı veya duyargadır.
Sensör Nasıl Çalışır?
Günümüzde aktif olarak kullanılan yüzlerce sensör çeşidi vardır. Sensörlerin de yaptıkları işlere göre çalışma prensipleri de değişmektedir. Fakat temel olarak tüm sensörlerin amacı aynıdır: “Fiziksel sinyali elektriksel sinyale çevirmek”. Sensörlerin nasıl çalıştığını anlamak için bir kaç tane sensörün çalışma prensiplerini inceleyelim.
İlk olarak hareket sensöründen başlayalım. Hareket sensörünün de farklı türleri vardır. Hareket sensörü, ortama bir sinyal gönderir ve onun yansımasını algılar. Bu gönderilen sinyal IR ışınları olabildiği gibi ultrasonik sesler de olabilir. Ama günümüzde en çok kullanılan model PIR hareket sensörüdür. PIR, passive infrared anlamına gelip, nesnelerden ortama yayılan radyasyonu algılar. Bu yapının IR sensörlerden farkı, ortama bir ışın göndermeyip insan vücudundan yayılan kızılötesi dalgaları algılamasıdır.
Hayatımızda sıkça kullandığımız varlık sensörleri ile devam edelim. Varlık sensörleri, temassız nesne algılamada kullanılmaktadır. Günlük hayatımızdan örnek vermek gerekirse araçların park sensörleri ve engel gördüğünde yön değiştiren araçlar söylenebilir. Sensör sürekli olarak doğrusal olarak sinyal gönderir. Bu sinyal bir ışın veya ses olabilir. Daha sonra gönderdiği sinyali algılamaya çalışır. Göndermesi ile gönderilen sinyalin yansıması arasındaki geçen süreye göre, önünde bir nesne var mı, varsa uzaklığı ne kadar bunu tespit edebilir.
Sensörleri Neye Göre Seçmeliyiz?
Eğer yapacağınız bir projede bir sensör kullanmanız gerekiyorsa bazı hususlara dikkat etmeniz gerekmektedir. Bu hususları şu şekilde sıralayabiliriz.
1- Sensörün Kullanım Yeri: Aynı görevi yapan onlarca sensör tipleri vardır. Bu sensörlerin üretim amacı kullanım yerlerine göre değişmektedir. Örnek vermek gerekirse, bir basınç sensörü suya dayanıklı üretilmiş iken diğer bir basınç sensörü suya dayanıksız olabiilir. Bu durumda projede kullanım yerine göre sensör tercihi yapılmalıdır. Çünkü aynı görevi yapan iki tip sensörün arasında fiyat farkı olacağı aşikardır.
2- Hassasiyet: Sensörlerin belli bir hassasiyet aralığı vardır. Örnek vermek gerekirse uçaklarda kullanılan irtifayı öğrenmek için kullanılan mesafe sensörleri yüksek değerler ölçtüğü için hassasiyetinin değeri de yüksek olabilir. Fakat hücre organelleri arasındaki mesafeyi ölçmek için kullanacağımız sensörün hassasiyeti düşük seviyelerde olmalıdır.
3- Sensör Ölçüm Aralığı: Sensörler belirli ölçüm aralıkları vardır. Sıcaklık sensöründen örnek vermek gerekirse, kimi sensörler -50 ile +100 derece arasını ölçerken kimi sensörler -100 ile +200 derece arasını ölçebilir. İki sensör tipi arasında fiyat farkı olacağını düşünerek projeye en uygun sensör seçilmelidir.
4- Sensör Maliyeti: Aynı görevi yapan ve aynı özelliklere sahip olan farklı sensör tipleri de mevcuttur. Projeye aynı işlevi yapacak olan en ucuz sensör seçilmelidir. Eğer projede hassasiyeti iyi olan ve tepki süresi kısa olan sensör seçmemiz gerekiyorsa ücret biraz artabilir. Bu durumda maliyet ikinci plana atılmalıdır. Önemli olan projenin verimli çalışmasıdır.
5- Sensör Tepki Süresi: Sensörlerin amacı algıladığı değeri elektriksel sinyale dönüştürüp ilgili mikroişlemciye göndermektir. Eğer sensör algıladığı değeri yeteri kadar kısa zamanda mikroişlemciye gönderemez ise bu olumsuz durumlar yaratabilir. Projede ki ihtiyaca göre sensör tepki süresi en uygun olanı tercih etmeliyiz.
Bu yazımıza sensör nedir ve sensör ne demek ile sensörün genel tanımı ile başlamış olduk. Daha sonrasında sensör nasıl çalışır sorusunun cevabı olarak sensörlerin çalışma prensiplerinden bahsettik. Ve en son ise sensör seçiminde dikkat edilmesi gereken noktalar hakkında bilgiler verdik. Soru ve görüşlerinizi yorum olarak belirtebilirsiniz.
ço güzel olmuş
teşekkürlerrr ödevimeeeeeee yardımmmm ettinizzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz babuşlaaaaarrrrrrrrrrrrrrrrr
ya ama çok güzelomuş ya amaya çosevindim salın